Isuzuma ryikizamini cyumutima
Igisubizo cyihariye cya poroteyine | ||
Urukurikirane | izina RY'IGICURUZWA | izina RY'IGICURUZWA |
Isuzuma ry'ingaruka z'umutima | Apolipoprotein A1 | ApoA1 |
Apolipoprotein B. | ApoB | |
Lipoprotein (a) | Lp (a) | |
Ibyiyumvo Byinshi C-reaction | hs-CRP |
Isuzuma ry’ingaruka rusange z’indwara zifata umutima (CVD) zishingiye ku rwego rw’impamvu zitandukanye zishobora gutera indwara zifata umutima ndetse no guhuriza hamwe guca imanza cyangwa guhanura umuntu cyangwa itsinda ry’abantu mu myaka itanu iri imbere, imyaka icumi cyangwa ibindi y'ubuzima bwanjye hamwe n'indwara zikomeye z'umutima n'imitsi (infarction acute myocardial infarction, urupfu rutunguranye rw'indwara z'umutima n'izindi mpfu z'umutima, ndetse na acute cerebral apoplexy) yo kuba bishoboka, Icyibandwaho cyane ni ugucira urubanza cyangwa guhanura ibyago bizaza byo kurwara ischemic indwara z'umutima n'imitsi ishingiye kuri atherosklerose (ASCVD).
Apolipoprotein nigice cya poroteyine ya plasma lipoproteine, ishobora guhuza no gutwara lipide yamaraso mubice bitandukanye byumubiri kugirango metabolism ikoreshwe.Umubare munini w’ubushakashatsi wagaragaje ko ihinduka ry’imiterere ya gene ya apolipoproteine ritera gukora polymorphism zitandukanye za allelic ndetse no kurushaho gukora fenotipi zitandukanye za apolipoproteine, zishobora kugira ingaruka kuri metabolisme no gukoresha lipide yamaraso, bityo bikagira ingaruka ku kubaho no gukura kwa hyperlipidemiya, aterosklerose, indwara z'umutima n'imitsi n'indwara zifata ubwonko, n'ibindi.
ApoA1 nigice kinini cya ApoA nigice kinini cya apolipoproteine muri HDL.ApoA1 yo hasi irasanzwe muri aterosklerose.
Apolipoproteine B ibaho hejuru ya lipoproteine nkeya.Kumenyekanisha ingirabuzimafatizo no gufata LDL bigerwaho ahanini no kumenya apolipoproteine B.Kubwibyo, iyo apolipoproteine B yiyongereye, nubwo urwego rwa LDL rusanzwe, rushobora kandi kongera indwara zumutima.
Lipoproteine A ikorwa cyane cyane mu mwijima.Kuzamuka kurwego rwa lipoprotein bifitanye isano rya bugufi na angina pectoris, infiyasiyo ya myocardial hamwe no kuva amaraso mu bwonko, kandi ni ibintu byigenga bitera indwara yubwonko n'indwara z'umutima.
Ubushakashatsi bwerekanye ko ku barwayi bageze mu za bukuru bafite ubwonko bukabije bw’ubwonko, abarwayi bafite CRP yazamutse bafite imenyekanisha ribi.Ibirimo Hs-crp bifitanye isano nubunini bwa infarct hamwe n’urwego rw’ubumuga bwo mu mutwe, kandi ni kimwe mu bipimo byerekana urugero rw’indwara z’indwara z’ubwonko bw’ubwonko.Byongeye kandi, CRP nayo igira uruhare mubikorwa byindwara ya trombose na arteriosclerose, kandi nikimwe mubintu bishobora gutera ubwonko.